Aanleiding tot het schrijven over falen

Momenteel ben ik het lentenummer van De Wereldfietser aan het lezen, en het thema van dit nummer is falen. Dat deed mij terugdenken aan de fietsvakanties die we de afgelopen jaren gedaan hebben. Aan hoe vaak daar toch dingen niet helemaal gingen hoe je het zou willen. Hoe vaak ik het idee gehad heb dat ik faalde. En hoe ik toch iedere keer weer met veel plezier terugkijk op mijn vakanties en uitkijk naar de volgende. En gerust weer iets ga doen waar de kans op falen weer zeer aanwezig is.

Falen, een terugblik

Het starten met fietsvakanties kwam al voort uit een falen… Jurjan is van oorsprong een wandelaar, met zijn hele hebben en houden op zijn rug, voor weken aan droogvoer mee en hup weg van de drukte, helemaal op zichzelf aangewezen zijn. Ik had dat soort ervaringen eigenlijk niet, ik was gewend ergens een tijd op een camping te staan of zo, maar wilde het best eens proberen. De verdeling van de spullen was zeer gunstig voor mij, ik denk dat mijn rugzak ongeveer de helft woog van die van hem, want hij was het gewend en ik dus niet. We reden naar de Pyreneeën, super, daar was ik nog nooit geweest, dat leek me wel wat.

En daar liepen we. Mooi hoor, maar wat is zo’n rugzak zwaar. En wat knelt dat de boel af… Binnen geen tijd had ik barstende koppijn. En dan kom je wat hoger en valt er opeens sneeuw…  en word het glad. Wat ben je dan topzwaar met zo’n rugzak. Doodeng vond ik het, held op sokken die ik ben. En ja hoor, dan word je ook nog eens ongesteld, in the middle of nowhere, zonder wc, zonder warme douche, zonder kruik, troostvoer of een foute film. Ik heb echt een potje zitten janken, ja het was mooi daar en ja er waren wilde bramen maar alles vloog me aan.

Uiteindelijk zijn we maar twee dagen aan het lopen geweest en toen hebben we besloten: dit is niks voor mij. We zijn teruggelopen naar de auto en hebben er een heel andere vakantie van gemaakt. En vervolgens hebben we ons heerlijk vermaakt in Frankrijk, met name langs de kust van Bretagne.

Is dat falen?

Ja en nee. Ik kon het niet, ben vroegtijdig gestopt, maar is dat erg? Had ik door moeten zetten, of is het goed dat ik voor mezelf gekozen heb en dat we flexibel waren en er op een andere manier een fijne vakantie van hebben gemaakt? Ik kan heel hard voor mezelf zijn, ik vind dat ik eigenlijk alles moet kunnen, dus iets niet kunnen is rot. Maar ik vind eigenlijk dat ik een goeie keus heb gemaakt door niet hard, maar flexibel te zijn. Wie zou er wat aan gehad hebben als ik weken lang doodongelukkig door de bergen zou hebben gesjouwd? Het doel was een leuke vakantie, dat is gelukt, dus nee toch niet gefaald.

Het kiezen voor de fiets voor de volgende vakantie kwam hierdoor. Het trekken is leuk, de bagage op mijn rug niet… als we die bagage nou eens aan een fiets hangen was de redenering. Dat gaat stukken beter!

Falen tijdens het fietsen

Bijna bij iedere fietsvakantie is er wel een moment waarbij ik het gevoel heb dat ik niet goed genoeg ben, dat ik faal. Dat komt deels ook omdat Jur sterker en taaier is. Die hoor je bijna nooit ergens over. Je kunt bijna niet anders dan je daar mee vergelijken. En ik ben een strebertje, ik wil dingen graag goed doen, op z’n minst net zo goed als anderen, maar eigenlijk liever beter. Dan faal je al snel in eigen ogen.

Eens terugdenken:

• Nieuw Zeeland, 2003: onze eerste vakantie op de fiets. We dachten: Zuid Eiland heeft bergen, Noord Eiland heeft heuvels, laten we het ons niet meteen te moeilijk maken: wij gaan naar Noord Eiland. Blijkt dus dat dat zwaarder is dan Zuid Eiland, want steilere hellingen. Het was ploeteren voor ons platte-landers. Als ik nu terugkijk maakten we maar korte tochten en gaf ik regelmatig snel op. We hebben daarom veel minder van het land gezien dan we hadden gewild. Veel kleine faalmomentjes, maar wat wel duidelijk was: dit smaakt naar meer.
• Frankrijk, 2004: hier zit het weer het genieten af en toe vreselijk in de weg. Hadden we ons in Nieuw Zeeland ingesteld op regen, kregen we een hittegolf, rekenen we in Zuid Frankrijk op zon, krijg je regen! Ik leer hier dat een gevoerde regenjas lekker warm lijkt… totdat ie toch helemaal nat is en de voering niet meer droog wordt. Maar het falen hier is dat we te snel terug gaan richting auto en dan niet nog een ander rondje doen, maar denken: auto is best lekker als het regent!
• Spanje 2005: ik was ziek geweest en was nog flink verzwakt. Al snel komen we erachter dat de campings vrij ver uit elkaar liggen en dat het in Zuid Spanje echt bloedheet is. We besluiten de auto niet achter te laten en de fietsen zijn nauwelijks van de auto af geweest. Wel jammer, maar ik denk dat naar je lijf luisteren wel een goed idee is.
• Schotland 2006: een rare vakantie, eerst 2 weken met de auto met vrienden en dan nog 2 weekjes met ons tweeën fietsen. Daardoor voelt het alsof we niet helemaal erin komen. Wel voor het eerst een dagtocht waar ik als een speer gaat terwijl Jur niet meer vooruit komt. Voelt ook wel eens goed (maak ik niet vaak mee 😉 ).
• Indonesië 2007: Bali en Lombok zijn geweldig, maar dan komt Sumbawa. Het eerste stuk van de route is geen leuke weg, de zon brand hard op onze kop, geen leuke plekjes om te stoppen en we worden lastig gevallen door een groep jongeren op brommertjes waardoor ik me niet veilig voel. We wilden verder, maar ik vind het niet fijn hier. Terug dan maar, maar de enige optie is dan diezelfde weg. Dan toch maar kiezen voor een bus, waar we ons af laten zetten, op laten lichten en nog een keer af laten zetten. Wat zijn we nou voor reizigers vraag je je af. Nou reizigers die echt heel blij zijn als ze weer op Lombok zijn en weer verder kunnen gaan met vreselijk genieten. Een tweede faalmoment is als we op Lombok de vulkaan op fietsen. Er is opeens geen boom meer voor schaduw en de weg is steil en lang. We laten ons toch het laatste stuk door een auto omhoog brengen en ’s avonds is duidelijk dat ik een zonnesteek heb opgelopen. Ik knap reuze op van verdunde ORS, en vanaf dat moment gaat er als snel ORS in ons drinkwater als de zon iets te veel lijkt te worden. Zo leer je weer wat bij!
• Patagonië & Tierra del Fuego 2008: We kiezen er gelukkig voor om van noord naar zuid te fietsen, waardoor we niet de ergste tegenwind hebben. Patagonië is wel een zinvolle les voor me. Ik kom er hier achter dat ik meer kan dan ik denk. Dat als je verder moet (omdat er niks is) dat je dan toch meer energie op kan duiken dan je denkt. Dat soms 5 minuten stilstaan (langer gaat vaak niet in die wind) al genoeg is om weer verder te kunnen. Voor het eerst fiets ik over de 100km op een dag. Ik weet dat dat voor veel vakantiefietser een normale dagafstand is, maar voor mij was het een mijlpaal. Maar dan verstap ik mij licht tijdens een wandeltocht door de prachtige Torres del Paines. Weinig last van, tot we een dag zijwind hebben en ik kramppachtig op de fiets zit hopend niet van de weg geblazen te worden. Mijn knie gaat meer en meer pijn doen, ik kan niet meer. Als twee plekken waar wij een hotel verwacht hadden, allebei toch wat anders blijken te zijn en we vragen waar het dichtsbijzijnde hotel is, krijgen we te horen dat dat ‘maar’ 40 km verder is. Ik breek, barst in tranen uit, maar gelukkig is daar een vuurtoren waar we naast mogen kamperen.  De volgende dag zet ik mijn kiezen op elkaar en slepen we ons naar het oliestadje met hotel en ziekenhuis. Daar zitten we een week in het saaiste stuk in de hele vakantie. Rust houden is namelijk het doktersadvies. Om nog wel op tijd in Ushuaia te komen, moeten we nu een stuk ons laten vervoeren met een auto. Dat voelt toch echt als falen en ik vind het nog steeds jammer. Maar om nou jezelf kapot te maken zou erger zijn geweest. Gelukkig kunnen we het laatste stuk wel weer fietsen en het gaat beter dan gevreesd. Het is weer genieten en het falen snel weer vergeten.
• Ierland 2009: volgens mij ging dit helemaal goed, behalve dan dat het weer af en toe tegen zat. Het meest gefotografeerde uitzicht was verstopt in de mist, alle campings waren modderbaden, maar de meeste regen viel terwijl wij niet op de fiets zaten.
• Galapagos & Ecuador 2010: geen fietsvakantie dus hoort niet in dit rijtje thuis. En het ‘falen’ deze keer was niet aan mijn kant: onze reisgenoot brak zijn been.
• Schotland 2011: behalve ruzie met de midges, zeer geslaagd!
• Madagascar 2012: een droombestemming, maar er ging wel het een en ander mis. Onze nieuwe fietsen hadden problemen met de wielen: 13 spaakbreuken in 1 vakantie waar we met de oude fietsen het totaal aantal spaakbreuken van alle jaren samen op 1 hand konden tellen. Gelukkig leverde dat alleen wat ergernis op, geen echte problemen. Wat wel echt een probleem was, was dat mijn lijf niet meewerkte. Ik had geen eetlust, nog steeds niet duidelijk waarom niet. Ik kreeg niet genoeg energie binnen als ik met veel moeite een hap stokbrood en een halve banaan naar binnen kreeg. Op een gegeven moment brak dat toch echt op. Mijn reserves raakten op en na de zoveelste keer huilend en kokhalzend naast de weg te staan, heb ik toch echt op moeten geven. Dat leverde wel een van de leukste overnachtingen ooit op, dus het was niet alleen slecht. Maar het betekende ook dat we een deel van de reis waar we echt naar uit hadden gekeken niet konden doen. Misschien moeten we ooit nog maar eens terug! Bijkomend voordeel van deze toestand was overigens dat ik wel eindelijk wat kilo’s kwijtraakte, het begin van het einde van mijn overgewicht.
• Galapagos & Ecuador 2013: al weer geen fietsvakantie dus hoort niet in dit rijtje thuis. En daarnaast: supervakantie!!
• Schotland 2014: wat houd ik toch van Schotland. Geen gevoel van falen, tenzij je alle keren meerekent dat ik toch maar naast de fiets ben gaan lopen om ‘m omhoog te duwen.
• Frankrijk 2015: regen en storm jagen ons vooruit, we fietsen iets minder ver dan we wilden om het noodweer dat uit het zuiden onze kant op komt uit de weg te gaan. Ons plan van huis te vertrekken op de fiets en helemaal tot we weer thuis zijn te fietsen, geven we door de zoveelste regenbui op, om vanaf Eindhoven toch maar de trein te pakken. Wat zijn we toch een watjes denk ik dan. Maar ja, wie willen we wat bewijzen? Het is vakantie, we hebben de ontspanning nodig.
• Malawi 2016: wind, wind, wind! We hadden gerekend op hitte, brandende zon, bergen, slechte wegen, maar we hadden geen rekening gehouden met de niet aflatende tegenwind. Op een gegeven moment ben ik het echt even helemaal zat. Als Jur voorstelt dat we voor een stuk een auto regelen voel ik me een slappeling, maar ben ik ook zooo opgelucht. Uiteindelijk hadden we een deel van dat stuk sowieso transport moeten regelen, want je mag niet door dat national park fietsen, dus dan voelt het al iets minder fout. Na een paar dagen rust aan het meer is het fietsen gelukkig weer genieten!

Is het falen?

Ik vraag me dan af: Is het falen als je naar je lijf luistert en niet (of in ieder geval niet te ver) over je grenzen gaat? Is het falen als je wilt genieten van je vakantie i.p.v. een topprestatie neerzetten? Er zijn heel veel momenten geweest in de afgelopen fietsvakanties dat ik voelde dat ik faalde. Maar op bijna alle vakanties kijk ik met veel tot heel veel plezier terug. En veel van de momenten die volgden op een flexibele aanpassing van je plannen waren okee, prima of zelfs geweldig.

Ja, het is vervelend als je lijf niet meewerkt; tuurlijk, het is vervelend als je niet meer verder kunt terwijl je partner graag nog door wil; en ja, het is jammer dat je sommige plannen los moet laten omdat je het niet redt. Maar het is fijn om te merken dat een flexibele houding andere mooie dingen op je pad brengt. Het is goed om te zien dat je ondanks ‘falen’ toch terug kunt kijken op een geslaagde vakantie. Dat je ondanks ploeteren en worstelen toch weer uit kunt kijken naar de volgende reis.

De volgende vakantie

De volgende reis begint snel te komen. Verwacht ik dat er weer momenten van falen gaan komen?

Ik sluit het zeker niet uit! Wat zijn de ‘beren op de weg’ voor onze reis in Japen? Nou, aangezien we niet naar Hokkaido gaan, verwacht ik geen echte levende beren op de weg…
Maar we gaan wel tijdens het regenseizoen. Dus hoe hard ga ik balen van het weer? Word ik het fietsen in de regen niet vreselijk zat?
En we willen wel door de Japanse Alpen, word dat niet te zwaar? Kan ik dat wel aan?
We moeten ook door aardig wat steden, zeker als blijkt dat de Alpen te zwaar zijn. En ik houd niet van fietsen in onbekende grote steden. Gaan we niet verdwalen?

Komt er dat moment dat ik de fietsen aan de kant wil gooien? Zou kunnen… maar we hebben ondertussen genoeg fietsvakanties gedaan om te weten dat er oplossingen zijn, alternatieven. Neem een pauze, ga wat anders doen. En als je daardoor in tijdsnood kom, ga een stuk met de trein. Een groot voordeel van reizen met de fiets, is juist die flexibiliteit. We leggen vrijwel niks vast van te voren, we moeten alleen op tijd in Tokyo zijn om onze vlucht te halen. Wat we tussen de beide vluchten doen, mogen we gelukkig helemaal zelf bepalen. En gelukkig komen we daar met z’n tweetjes altijd wel weer uit.